Instructional Leadership Roles of School Principals Teachers' Opinions on Teachers' Reflection on Educational Motivation
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14875379Anahtar Kelimeler:
Öğretimsel Liderlik, Öğretmen Motivasyonu, Okul YöneticileriÖzet
Bu araştırmanın amacı, okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik rollerinin öğretmen motivasyonu ve mesleki gelişimi üzerindeki etkilerini belirlemektir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan mülakat tekniği tercih edilmiştir. Bu yöntem, katılımcıların deneyimlerini ve düşüncelerini derinlemesine anlamayı sağlamıştır. Görüşme formu hazırlanırken, literatürdeki ilgili çalışmalar incelenmiş ve açık uçlu sorular belirlenmiştir. Araştırmanın örneklemi, Tekirdağ ilindeki Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda görev yapan 20 öğretmenden oluşmaktadır. Katılımcılar, belirli bir bağlamda çalışmanın gerçekleştirilmesi için özenle seçilmiştir. Görüşme sürecinde, katılımcıların sorulara özgürce yanıt vermesi için uygun bir ortam sağlanmış, bu da verilerin derinliğini artırmıştır. Elde edilen veriler, betimsel analiz yöntemi ile incelenmiştir. Betimsel analiz, verilerin belirli bir çerçeveye göre düzenlenmesi, yorumlanması ve temalar altında sınıflandırılmasını içermektedir. Verilerin analizi dört aşamada gerçekleştirilmiştir: analiz çerçevesinin oluşturulması, verilerin çerçeveye uygun işlenmesi, bulguların tanımlanması ve yorumlanması. Analiz sürecinde frekans (f) ve yüzde (%) hesaplamaları yapılmıştır. Katılımcıların cevapları Ö1, Ö2, Ö3... Ö20 şeklinde kodlanarak sunulmuş ve bu cevaplara dayalı olarak kodlar ve temalar oluşturulmuştur. Araştırma bulguları, okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik becerilerinin, öğretmenlerin motivasyonunu artırmada ve mesleki gelişimlerini desteklemede önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Ancak, yöneticilerin öğretimsel liderlik rollerini sergilemelerine engel olan idari iş yükü, maddi yetersizlikler ve iletişim sorunları gibi faktörler belirlenmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda, öğretimsel liderlik eğitimlerinin artırılması, yöneticilerin iş yükünün hafifletilmesi ve öğretmenler için mesleki gelişim programlarının yaygınlaştırılması önerilmektedir. Bu araştırma, okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik rollerinin eğitim süreçlerindeki önemini vurgulamakta ve öğretmenlerin mesleki tatminini artırmaya yönelik stratejiler geliştirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.
Referanslar
Akın, M., İş, E., & Anuştekin, M. (2023). Okul psikolojik danışmanlarının algılarına göre okul yöneticilerin etik liderlik davranışlarının incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 52(238), 885-908. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1088110
Akyürek, M. (2020). Okul yöneticilerinin öz-yeterlik algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi. https://doi.org/10.14582/duzgef.2021.155
Cengizhan, S. (2019). Sınıf öğretmenlerinin özel yetenekli öğrenciler için etkinlik tasarlamada-uygulamada karşılaştıkları güçlükler ve eğitime ilişkin görüşleri. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(5), 27-36. https://doi.org/10.18506/anemon.506421
Çetin, M., & Gürkan, H. (2021). Okul yöneticilerinin kuantum liderlik davranışları ve öğretmenlerin yaratıcı düşünme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. https://doi.org/10.26466/opus.886390
Çetin, M., & Maral, M. (2021). Yıkıcı liderlik ile algılanan örgütsel engel arasındaki ilişkinin incelenmesi. Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. https://doi.org/10.26466/opus.843064
Çiftçi, E., Akdağ, E., Ulu, Ö., Ada, E., & Doğan, N. (2023). Öğretmen görüşlerine göre okul yöneticilerinin yeterlilikleri: Meta-sentez çalışması. Bayterek Uluslararası Akademik Araştırmalar Dergisi, 6(1), 183-213. https://doi.org/10.48174/buaad.1294358
Doğan, Y., & Koçak, O. (2017). Ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin öğretmen motivasyonuna ilişkin algı ve görüşleri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 1-18. https://doi.org/10.18037/ausbd.415621
Ekinci, Ş., & Toprakçı, E. (2023). İlçe milli eğitim müdürlüğü yöneticilerinin liderlik stilleri ile okul yöneticilerinin iş doyumu arasındaki ilişki. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(11), 65-86. https://doi.org/10.56677/mkuefder.1321285
İçen, Ç., & Sezgin, Z. (2024). İlköğretim okulu yöneticilerinin kriz yönetimi becerilerine yönelik öğretmen görüşleri. Rumelide Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (Ö14), 600-615. https://doi.org/10.29000/rumelide.1454549
Katıtaş, S., Karadaş, H., & Coşkun, B. (2022). Okul yöneticilerinin etik liderlik davranışlarının öğretmenlerin öznel iyi oluş ve iş doyumları üzerindeki etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 62, 182-207. https://doi.org/10.21764/maeuefd.949243
Kazak, E., & Polat, Ö. (2023). Okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışları ve karşılaşılan engeller. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(1), 54-82. https://doi.org/10.51460/baebd.1162662
Kiraz, Z. (2021). Uzaktan eğitim sürecinde okul yöneticilerinin bilgi teknolojileri kullanımı öz yeterlikleri ile yönetim becerilerinin dönüştürücü liderlik davranışı üzerindeki etkisi. E-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(3), 703-719. https://doi.org/10.30900/kafkasegt.1023105
Korumaz, M., & Tufan, M. (2020). Ortaokul yöneticilerinin kuantum liderlik davranışları ile öğretmenlerin inisiyatif alma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. https://doi.org/10.18506/anemon.629724
Köroğlu, G., & Çoban, Ö. (2021). Öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin dağıtımcı liderlik rollerinin incelenmesi. Journal of Advanced Education Studies, 3(1), 19-36. https://doi.org/10.48166/ejaes.867866
Marakçı, D., & Boz, A. (2022). Öğretmen motivasyonunda hizmetkâr liderliğin yordayıcı rolü. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 21-35. https://doi.org/10.21666/muefd.918421
Sevim, H., & Kaya, A. (2022). Okullardaki dağıtımcı liderlik ile örgütsel mutluluk arasındaki ilişki. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi Kuram Ve Uygulama, 5(2), 86-106. https://doi.org/10.52848/ijls.1094287
Şimşek, E., & Canbay, P. (2021). Covid-19 döneminde uzaktan eğitimde mentor gerekliliğinin makine öğrenmesi yaklaşımları ile belirlenmesi ve belirleyicilerin açıklanması. European Journal of Science and Technology. https://doi.org/10.31590/ejosat.948242
Taş, M., & Özcan, Z. (2020). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin davranışsal açıdan güçlendirilmesi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(Eğitim ve Toplum Özel Sayısı), 5764-5791. https://doi.org/10.26466/opus.735280
Uçar, R., & Dağlı, A. (2017). İlkokul müdürlerinin dağıtımcı liderlik davranışları ile öğretmenlerin motivasyon ve yaratıcılık düzeyleri arasındaki ilişki. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(60), 198-198. https://doi.org/10.17755/esosder.289661
Uzun, T., Ayık, A., & Özdem, G. (2019). İlkokullarda örgütsel iletişim ile öğretmenlerin iş motivasyonu arasındaki ilişkiler. Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi, 3(1), 26-40. https://doi.org/10.32960/uead.502996
Yüksel, B. (2021). Öğretmen algılarına göre okul öncesi yöneticilerinin etik liderlik davranışları: Antalya ili örneği. Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 17(37), 4824-4846. https://doi.org/10.26466/opus.892148
Zengin, T., & Arpacı, Ö. (2021). Öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin etik liderlik özelliklerinin örgütsel sinizme etkisinin incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 11(1), 347-365. https://doi.org/10.24315/tred.729398
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Uluslararası Sosyoloji ve Ekonomi Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 