Öğrencilerin Yüksek Öğretim Tercihlerini Etkileyen Faktörleri Üzerine Bir Çalışma
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14923694Anahtar Kelimeler:
Yükseköğretim Tercihleri, Bireysel Faktörler, Sosyal Faktörler, Ekonomik Faktörler, Eğitim Politikaları, Kurumsal İmaj, Dijitalleşme, Uluslararasılaşma, Öğrenci Tercihleri, Akademik AraştırmaÖzet
Bu çalışma, öğrencilerin yükseköğretim tercihlerine etki eden faktörleri analiz etmek amacıyla 2013-2023 yılları arasında yayımlanmış 20 tez ve makaleyi incelemiştir. Araştırma bulguları, tercih süreçlerinin bireysel, sosyal, ekonomik, kurumsal ve politik faktörlerden etkilendiğini göstermektedir. En sık kullanılan araştırma modeli nicel yöntemler olurken, tarama deseni yaygın bir şekilde tercih edilmiştir. Çalışmaların büyük çoğunluğu üniversite ve lise öğrencilerine odaklanmış, ancak eğitim yöneticileri, akademisyenler ve velilere yönelik çalışmaların sınırlı olduğu görülmüştür. Araştırma sonuçları, bireysel ilgi ve yetenekler, aile desteği, sosyal çevre, ekonomik koşullar, üniversitelerin kurumsal imajı ve eğitim politikalarının, öğrencilerin tercihlerini doğrudan etkilediğini ortaya koymuştur. Dijitalleşme ve uluslararasılaşma gibi modern dinamiklerin de tercih süreçlerinde giderek daha fazla etkili olduğu belirlenmiştir. Bu çalışma, yükseköğretim tercihlerine ilişkin literatürle uyumlu bulgular sunmakta ve bu alandaki akademik birikimi zenginleştirmektedir. Üniversitelerin, bireysel ve toplumsal faktörleri dikkate alarak, öğrenci ihtiyaçlarına yönelik daha etkili stratejiler geliştirmesi önerilmektedir. Gelecekteki çalışmaların, dijitalleşme ve bölgesel farklılıklar gibi konulara odaklanarak, daha kapsamlı analizler sunması beklenmektedir.
Referanslar
Acar, S. N. (2019). Gaziantep'teki öğrencilerin üniversite tercihini etkileyen faktörlerin analizi: Pazarlama iletişimi perspektifi. (Yüksek Lisans Tezi).
Akar, C. (2017). Üniversite seçimini etkileyen faktörler: İktisadi ve idari bilimler öğrencileri üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi.
Bardakçı, S. (2019). Öğrencilerin üniversite ve bölüm tercihlerini etkileyen faktörlerin incelenmesi: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Hizmetleri MYO örneği. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.
Berkant, H. G., & Bahadır, S. (2019). On ikinci sınıf öğrencilerinin yükseköğretim programı seçimlerini etkileyen faktörler ve öğretmenlik programlarını tercih etme durumları. OPUS International Journal of Society Research.
Bora, V. (2021). Eğitim Fakültesi tercihini etkileyen faktörler: Eğitim Fakültesi öğrencileri üzerine nitel bir çalışma. Uluslararası Karamanoğlu Mehmetbey Eğitim Araştırmaları Dergisi.
Briggs, S. (2006). An exploratory study of the factors influencing undergraduate student choice: The case of higher education in Scotland. Studies in Higher Education.
Büyükbaş, H. G. (2009). Vakıf üniversitelerindeki teknik önlisans programlarını tercih eden öğrencilerin üniversite tercihini etkileyen faktörler. (Yüksek Lisans Tezi).
Çatı, K., İştar, E., & Özcan, H. (2016). Üniversite tercihlerine etki eden faktörlerin incelenmesi: Türkiye genelinde bir alan araştırması. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi.
Çekerol, G. S., & Yürekli, E. (2019). Öğrencilerin üniversite tercihlerini etkileyen faktörlerin analitik hiyerarşi süreciyle belirlenmesi: Eğitim hizmetleri pazarlaması bağlamında bir analitik inceleme. Marmara Sosyal Bilimler Dergisi.
Çiftçi, G. E., Bülbül, S. F., & Bayar Muluk, N. (2011). Sağlık bilimleri fakültesini tercih eden öğrencilerin üniversite ve meslek tercihlerinde etkili olan faktörler: Kırıkkale Üniversitesi örneği. Kartal Eğitim ve Araştırma Dergisi.
Duman, T., Tepeci, M., & Unur, K. (2006). Turizm sektöründe çalışma isteği ve öğrencilerin sektörel algıları: Mersin örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi.
Ergin, Z. (2016). Öğrencilerin üniversite tercihlerini etkileyen sosyo-ekonomik ve kültürel faktörler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi.
Gürdoğan, A. (2016). Öğrencilerin üniversite tercihlerini etkileyen faktörler: Ortaca örneği. Journal of International Social Research.
Güleç, G. (2007). Anadolu güzel sanatlar liseleri müzik bölümü öğrencilerinin yükseköğretim tercihlerini etkileyen faktörler. (Yüksek Lisans Tezi).
Kadirhanoğulları, M. K., & Köse, E. Ö. (2023). YKS 2022 biyoloji öğretmenliği programına yerleşen öğrencilerin üniversite tercihlerini etkileyen faktörler. Uluslararası Bilim ve Eğitim Dergisi.
Kurnaz, A. (2019). Üniversite seçimini etkileyen faktörler: Aşçılık ve gastronomi öğrencileri üzerine bir araştırma. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi.
Ming, J. S. K. (2010). Institutional factors influencing students' college choice decision in Malaysia: A conceptual framework. International Journal of Business and Social Science.
Okur, M. H. (2007). Yükseköğretim hizmetlerinin pazarlanmasında marka değeri oluşturma ve geliştirme stratejileri: Ankara ili örneği. (Yüksek Lisans Tezi).
Radmard, S. (2017). Türk üniversitelerindeki uluslararası öğrencilerin yükseköğretim taleplerini etkileyen etkenlerin incelenmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi.
Shah, M., Nair, C. S., & Bennett, L. (2013). Factors influencing student choice to study at private higher education institutions. Quality Assurance in Education.
Shanka, T., Quintal, V., & Taylor, R. (2006). Factors influencing international students' choice of an education destination. Journal of Marketing for Higher Education.
Simões, C., & Soares, A. M. (2010). Applying to higher education: Information sources and choice factors. Studies in Higher Education.
Türker, İ. H. (2017). Üniversite tercih aşamasındaki ortaöğretim son sınıf öğrencilerinin üniversite tercihini etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. (Yüksek Lisans Tezi).
Van Dinther, M., Dochy, F., & Segers, M. (2011). Factors affecting students' self-efficacy in higher education. Educational Research Review.
Yelken, K. (2008). Ortaöğretim son sınıf öğrencilerinin üniversite tercihlerini ve meslek seçimini etkileyen faktörler. (Yüksek Lisans Tezi).
Yusof, M. et al. (2008). A study of factors influencing the selection of a higher education institution. UNITAR e-Journal.
Roga, R., Lapiņa, I., & Müürsepp, P. (2015). Internationalization of higher education: Analysis of factors influencing foreign students' choice of higher education institution. Procedia - Social and Behavioral Sciences.
Sojkin, B., Bartkowiak, P., & Skuza, A. (2012). Determinants of higher education choices and student satisfaction: The case of Poland. Higher Education.
Kusumawati, A. (2013). A qualitative study of the factors influencing student choice: The case of public university in Indonesia. Journal of Basic and Applied Scientific Research.
Aydın, T. (2015). Eğitim fakülteleri öğrencilerinin üniversite ve bölüm tercihlerinde etkili olan faktörler: Bir alan araştırması. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi.
Çekerol, G. S., & Yürekli, E. (2019). Öğrencilerin üniversite tercihlerini etkileyen faktörlerin analitik hiyerarşi süreciyle belirlenmesi: Eğitim hizmetleri pazarlaması bağlamında bir değerlendirme. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.
Ergin, Z. (2016). Öğrencilerin üniversite tercihlerini etkileyen sosyo-ekonomik ve kültürel faktörler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi.
Shanka, T., Quintal, V., & Taylor, R. (2006). Factors influencing international students' choice of an education destination. Journal of Marketing for Higher Education.
Güleç, G. (2007). Anadolu güzel sanatlar liseleri müzik bölümü öğrencilerinin alanları ile ilgili yükseköğretim kurumlarını tercih etmelerinde etkili olan faktörler. (Yüksek Lisans Tezi).
Ming, J. S. K. (2010). Institutional factors influencing students' college choice decision in Malaysia: A conceptual framework. International Journal of Business and Social Science.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Uluslararası Sosyoloji ve Ekonomi Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 