Opiyat Kullanım Bozukluğu ve Bilişsel Davranışçı Terapi Üzerine Derleme
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.11381445Anahtar Kelimeler:
Opiyat Kullanim Bozukluğu, BDTÖzet
Bu derleme çalışmasının amacı opiyat kullanım bozukluğu yaşayan bireylerde BDT terapisinin kullanımını incelemektir. Yapılan bu çalışmada derleme yöntemi kullanılmış olup saha çalışması ya da herhangi bir ölçek kullanılmamıştır. Türkçe ve İngilizce dilinde ele alınan çalışmalar 2012-2022 yılları arasındadır. Bu çalışmalar olgu sunumlarından ve derleme makalelerinden oluşmaktadır. Bu derleme çalışması Şubat, 2024 ve Mayıs, 2024 olmak üzere iki aşamada gerçekleşmiştir. Yapılan literatür taraması sonucunda 6 çalışma ele alınmıştır. Ele alınan bu 6 çalışma sonucunda BDT ’nin terapiye uyumu arttırıcı ve iyileşmeyi hızlandıran bir terapi yöntemi ve kısa süre içerisinde sonuca ulaşabilme yönünden etkin bir yöntem olduğu görülmüştür. Opiyat kullanım bozukluğu yaşayan bireylerde BDT terapisi uygulandıktan sonra belirtilerin büyük oranda azaldığı ve ortadan kaybolduğu bulunmuştur. Bu sebeple de opiyat kullanım bozukluğu tedavisinde BDT terapisi etkili bir yöntemdir.
Referanslar
Aksu, M. H. (2017). Alkol bağımlılığı ve opiat (eroin) bağımlılığı tanısı alan ayaktan takip edilen erkek hastalarda depresyon, anksiyete, aleksitimi ve bedensel belirtilerin incelenmesi.
Aladak, N. (2021). Erkek AMATEM hastalarında opioid ve alkol kullanım bozukluğunun çocukluk çağı travmalarıyla ilişkisi(Master's thesis, İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü).
Artıran, M., & Şeker, A. (2020). OTOMATİK DÜŞÜNCELERİN YORDAYICILIĞI: UMUT VE UMUTSUZLUK FARKI. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(73), 36-47.
Arkar, H. (1992). Beck’in depresyon modeli ve bilişsel terapisi. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 5(1-3), 37-40.
Başkurt, İ. (2003). Gençlik, madde bağımlılığı ve korunma yolları (psiko-sosyal bir yaklaşım). Journal of Istanbul University Faculty of Theology, (8).
Beck, A. T. (Ed.). (1979). Cognitive therapy of depression. Guilford press.
Buckner, J. D., Scherzer, C. R., Crapanzano, K. A., & Morris, P. E. (2023). Group Cognitive Behavioral Therapy for Substance Use Disorders Among Psychiatric Inpatients in a Medically Underserved Area: An Intervention for Opioid Misuse. Public Health Reports, 138(1_suppl), 90S-95S.
Çevik, Ş. E., Yeşil, O., Öztürk, T. C., & Güneysel, Ö. (2011). Acil serviste akut ağrı tedavisinde opioid kullanımı. Sakaryamj, 2, 39-45.
Çakıcı, M., Damla, A. R. A. Z., & GÖKYİĞİT, A. (2019). Opioid Bağımlılığının Tedavisinde Metadon ve Buprenorfin’in Etkinliği: Hangisini Kullanalım?.Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 1(3), 194-199.
Evren, E. C., Tamar, D., Babayağmur, B., & Çakmak, D. (2000). Opioid bağımlılığının tedavisinde buprenorfin: Metadonla karşılaştırma çalışmaları. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni-Bulletin of Clinical Psychopharmacology, 10, 205-212.
Gowaid, A. A., Molokhia, T. K., Rady, A. R., & Karim, A. M. A. (2022). Predictors of relapse among patients with opioid use disorder treated with relapse prevention based cognitive behavior therapy: a prospective study. Senses and Sciences, 9(1).
Guliyev, C. (2012). Opiyat bağımlılığı tedavisinin erken dönemdeki başarısını öngören faktörlerin belirlenmesi (Tıpta uzmanlık tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul). Erişim adresi: http://nek.istanbul.edu.tr, 4444.
Kardaş, Ö., & Kardaş, B. (2019). Opioid kullanım bozukluğu olan ergende pregabalin kötüye kullanımı. Journal of Contemporary Medicine, 9(2), 177-179.
Kılıç, F. S. (2017). Opioidler, ağrı, opioidlerin suistimali ve yanlış kullanımı. Osmangazi Tıp Dergisi, 39(3), 125-129.
Kırlı, U., & Nart, O. (2021). Opioid kullanım bozukluğu sürdürüm tedavisinde naltrekson implant ile oral buprenorfin-nalokson kullanan hastaların tedaviyi yarıda bırakma risklerinin karşılaştırılması. Klinik Psikiyatri Dergisi, 24(3), 342-349.
Kocairi, C. (2023). Madde Kullanım Bozukluğunda Bilişsel Davranışçı Yaklaşım Temelli Psikoeğitimin Bağımlılık Profili, Öz Yeterlilik ve Bağımlılık Seyrine Etkisinin İncelenmesi: Randomize Kontrollü Deneysel Çalışma.
Köroğlu, E. (2014). DSM-5 tanı ölçütleri el kitabı. Ankara, HYB Yayıncılık.
Kuşaklioğ Bağriyanik, R. N. Opiyat bağımlılığı olan bireylerin nesne ilişkilerinin Rorschach Testi ile incelenmesi (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
Lent, M. R., Callahan, H. R., Womer, P., Mullen, P. M., Shook, C. B., DiTomasso, R. A., ... & Festinger, D. S. (2021). A mental health professional survey of cognitive‐behavioral therapy for the treatment of opioid use disorder. Journal of Clinical Psychology, 77(7), 1607-1613.
Majeed, M. H., & Sudak, D. M. (2017). Cognitive behavioral therapy for chronic pain—One therapeutic approach for the opioid epidemic. Journal of Psychiatric Practice®, 23(6), 409-414.
Mutlu, E. A., & Sarıkaya, Ö. Ö. (2019). Bir AMATEM kliniğinde tedavi gören hastaların sosyodemografik verilerinin incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 22(3), 276-285.
Oatley, K. (2004). Emotional intelligence and the intelligence of emotions. Psychological Inquiry, 15(3), 216-222.
Ocker, A. C., Shah, N. B., Schwenk, E. S., Witkowski, T. A., Cohen, M. J., & Viscusi, E. R. (2020). Ketamine and cognitive behavioral therapy for rapid opioid tapering with sustained opioid abstinence: a case report and 1‐year follow‐up. Pain Practice, 20(1), 95-100.
Ölçüm, H. İ., & Karadere, M. E. (2023). Opioid Kullanım Bozukluğu arındırma sürecinde ağrının yönetimi: Konfor Kuramı ve Nörobilim temelinde bir yaklaşım. Hitit Medical Journal, 5(1), 52-56.
Özcan, Ö., & Çelik, G. G. (2017). Bilişsel davranışçı terapi. Türkiye Klinikleri, 3(2), 115-120.
Özdel, K. (2015). Dünden bugüne bilişsel davranışçı terapiler: Teori ve uygulama. Turkiye Klinikleri J Psychiatry-Special Topics, 8(2), 10-20.
Öztürk, Y. E., Kırlıoğlu, M., & Kıraç, R. (2015). Alkol ve madde bağımlılığında risk faktörleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 18(2), 97-118.
Piştof¹, S., & Şanlı, E. (2013). Bilişsel davranışçı terapide metafor kullanımı.
Rachman, S. (1997). The evolution of cognitive behaviour therapy.
Salehi, L., & Alizadeh, L. (2018). Efficacy of a cognitive-behavioral relapse prevention model in the treatment of opioid dependence in Iran: A randomized clinical trial. Shiraz E-Medical Journal, 19(5).
Sübay, B. (2019). Alkol ve opiyat bağımlılarında içsel farkındalığın aşerme, dürtüsellik ve karar verme ile ilişkisi.
Şahiner, Ş. Y., Gonca, A. Ş. U. T., & ŞAHİNER, İ. V. (2022). Opioid Kullanım Bozukluğu Olan Hastalarda Psikolojik Dayanıklılığın Tedavi Devamlılığı İle İlişkisi. Bağımlılık Dergisi, 23(3), 256-265.
Taylan, Y. (2022). Buprenorfin/nalokson idame tedavisindeki opioid bağımlısı hastalarda izlem sonuçlarının değerlendirilmesi.
Uğurlu, T. T., Güvendik, C., & figen ATEŞÇİ, F. (2020). Bir AMATEM kliniğinde yatan opioid bağımlısı hastalarda HCV enfeksiyonu ve tedavi oranları. Bağımlılık Dergisi, 21(2), 108-114.
Uzbay, İ. T. (2005). Madde bağımlılığı ve dopaminerjik sistem. Turkiye Klinikleri Journal of Internal Medical Sciences, 1(47), 65-72.
ÜNÜBOL, B., İZCİ, F., & İZCİ, S. (2023). Opioid Kullanım Bozukluğu Tanılı Hastalarda, Yoksunluk Sırasında ve Sonrasındaki EKG Değişiklikleri.
Welsh, J. W., Mataczynski, M. J., Nguyen, M. D., & McHugh, R. K. (2020). A review of behavioral therapies in adolescents with opioid use disorder. Harvard Review of Psychiatry, 28(5), 305-315.
Zhong, N., Yuan, Y., Chen, H., Jiang, H., Du, J., Sun, H., ... & Zhao, M. (2015). Effects of a randomized comprehensive psychosocial intervention based on cognitive behavioral therapy theory and motivational interviewing techniques for community rehabilitation of patients with opioid use disorders in Shanghai, China. Journal of Addiction Medicine, 9(4), 322-330.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Uluslararası Sosyoloji ve Ekonomi Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.